przez Grzegorz » So gru 23, 2017 16:13
Prezent świąteczny ode mnie - list 146 Hieronima do prezbitera Ewangelusa. Przepisany z wydania pod redakcją prof. Henryka Pietrasa SJ, opracowanie Moniki Ożóg na podstawie tłumaczenia ks. Jana Czuja.
Przypis pod listem stwierdza, że Hieronim napisał go w Betlejem, „być może między rokiem 388 a 390”.
A oto treść:
1. Czytamy u Izajasza: Głupi głupie rzeczy mówić będzie [Iz 32, 6]. Słyszę, że pewien człowiek wyrwał się z bardzo niemądrym twierdzeniem przyznając diakonom pierwszeństwo przed prezbiterami, to jest przed biskupami. Przecież Apostoł wyraźnie uczy, że tym samym są prezbiterzy, co biskupi; cóż więc na tym cierpi sługa stołów i wdów [Czyli diakon. Dz 6, 2] i dlaczego zarozumiale wynosi się nad tych, na których modlitwy dokonuje się przemiana w Ciało i Krew Chrystusa? Szukasz powagi? [łac. auctoritas - źródłosłów polskiego słowa autorytet - przypis mój] Posłuchaj świadectwa: Paweł i Tymoteusz, słudzy Jezusa Chrystusa do wszystkich świętych w Chrystusie Jezusie, którzy są w Filippach z biskupami i diakonami [Flp 1, 1]. Chcesz i innego przykładu? W Dziejach Apostolskich tak mówi Paweł do kapłanów pewnego kościoła: Dbajcie o siebie samych i o całą owczarnię, nad którą was Duch Święty ustanowił biskupami, abyście kierowali Kościołem Pańskim, własną Jego krwią nabytym [Dz 20, 28]. Aby zaś ktoś nie sprzeczał się kłótliwie, że w jednym kościele była większa ilość biskupów, posłuchaj i innego świadectwa, w którym stwierdzone jest bardzo wyraźnie, że biskup jest tym samym, co i prezbiter: Dlatego zostawiłem cię na Krecie, abyś uporządkował to, czego nie dostaje, i po miastach ustanowił prezbiterów, jak ci poleciłem. Kto jest bez zarzutu, mąż jednej żony, mający dzieci wyznające wiarę Chrystusa, nie pomawiane o rozwiązłość i nie krnąbrne. Biskup bowiem powinien być nienaganny, jako Boży zarządca [Tyt 1, 5nn]. A do Tymoteusza: Nie zaniedbuj danej ci łaski, której ci udzielono przez proroctwo z włożeniem rąk prezbitera [1 Tym 4, 14], Piotr także mówi w pierwszym liście: Prezbiterów więc, którzy są wśród was, proszę, jako również prezbiter i świadek męki Chrystusa oraz uczestnik tej chwały, która ma się objawić. Paście trzodę Chrystusa nie z przymusu, ale chętnie dla Boga [1 P 5, 1n]. Wyraźniej jest to powiedziane po grecku episcopeuontes - sprawujący nadzór - skąd wzięła się też nazwa biskupa.
Czy małymi ci się wydają świadectwa tak wielkich mężów? Niech ci zabrzmi na trąbie ewangelicznej syn gromu [Mk 3, 17], którego Jezus najbardziej miłował [J 13, 23; 20, 2; 21, 20], który z piersi Zbawiciela pił strugi nauki: Prezbiter Wybranej Pani i dzieciom jej, które prawdziwie miłuję [2 J 1, 1]. A w innym liście: Prezbiter do Gajusa najmilszego, którego miłuję w prawdzie [3 J 1, 1]. A że później jeden został wybrany, aby być przełożonym nad resztą, stało się to jako środek zaradczy przeciw odszczepieństwu, aby nie łamał Kościoła każdy ciągnąc ku sobie. Przecież i w Aleksandrii od Marka Ewangelisty aż do biskupów Heraklesa i Dionizego zawsze prezbiterzy nazywali biskupem jednego wybranego spośród siebie i postawionego na wyższym stopniu, podobnie jak wojsko jednego obwołuje wodzem albo jak diakoni wybierają spośród siebie jednego, o którym wiedzą, że jest pilny, i nazywają go archidiakonem. Cóż bowiem z wyjątkiem święceń [łac. ordinatione - przypis mój] czyni biskup, czego prezbiter nie czyni? I nie należy inaczej cenić kościoła miasta Rzymu, a inaczej kościołów całego świata. I Galie, i Brytanie, i Afryka, i Persja, i Wschód, i Indie, i wszystkie barbarzyńskie narody czczą jednego Chrystusa, zachowują jedną regułę prawdy. Jeśli szuka się powagi - większy jest świat niż miasto. Gdziekolwiek byłby biskup, czy w Rzymie, czy w Eugubium, czy w Konstantynopolu, czy w Regium, czy w Aleksandrii, czy w Tanis, tę samą ma zasługę, to samo kapłaństwo. Potęga bogactw i pokora ubóstwa nie czyni biskupa wyższym albo niższym, zresztą wszyscy są następcami Apostołów.
2. Ale powiesz: Dlaczego w Rzymie święci się prezbitera według świadectwa diakona? Po co przytaczasz mi zwyczaj jednego miasta? Po co odrobinę, z której zrodziła się pycha, bierzesz jako dowód przeciw prawom kościelnym? Wszystko, co jest rzadkie, jest bardziej pożądane; polej [Pulegium - roślina pachnąca, której woń liści płoszy pchły.] droższy jest u Indusów niż pieprz. Mała liczba czyni diakonów czcigodnymi, tłum prezbiterów czyni ich godnymi lekceważenia. Zresztą także w kościele rzymskim prezbiterzy siedzą, a diakoni stoją, chociaż gdy powoli zaczęły się szerzyć wśród prezbiterów występki, widziałem, jak w czasie nieobecności biskupa diakon siedział i jak podczas domowych uczt dawał błogosławieństwo prezbiterom. Ci, którzy tak postępują, niech wiedzą, że źle postępują, i niech usłyszą słowa Apostołów: Nie jest słusznym, abyśmy opuszczali Słowo Boże, a obsługiwali stoły [Dz 6, 2]. Niech wiedzą, dlaczego ustanowieni zostali diakoni, niech czytają Dzieje Apostolskie, niech sobie przypominają swój stan.
Prezbiter i biskup - pierwsza nazwa oznacza wiek, druga godność. Dlatego w listach do Tytusa i Tymoteusza jest mowa o święceniu biskupa i diakona, a o prezbiterach milczy się w ogóle [1 Tym 3, 1-13; Tyt 1, 5-8], bo w godności biskupa mieści się i prezbiter. Kto wznosi się, z niższego do wyższego się wznosi. Niech więc albo prezbiter będzie święcony na diakona, aby się okazało, że prezbiter mniejszy jest od diakona i że do tej godności wzrasta z mniejszej, albo jeśli diakona święci się na prezbitera, niech wie, że jest od niego mniejszy zyskami, ale większy kapłaństwem.
I abyśmy wiedzieli, że tradycje apostolskie wzięte są ze Starego Testamentu - czym w świątyni byli Aaron i synowie jego oraz lewici, do tego w Kościele mają mieć prawo biskupi, prezbiterzy i diakoni.
Ostatnio edytowano Śr gru 27, 2017 13:41 przez
Grzegorz, łącznie edytowano 4 razy