Używamy informacji zapisanych za pomocą plików cookies w celu zapewnienia Wam maksymalnej wygody przy korzystaniu z naszej strony. Korzystają z nich również firmy reklamowe. Jeżeli wyrażasz zgodę na zapisywanie informacji zawartych w cookies kliknij "Akceptuj", w przeciwnym wypadku wyłącz ciasteczka dla tej witryny w ustawieniach swojej przeglądarki. Akceptuj

Dlaczego wschód?

Rozmowy o Biblii i jej nauce w świetle teologii luterańskiej

Dlaczego wschód?

Postprzez Grzegorz » N wrz 29, 2019 18:14

Uświadomiłem sobie niedawno, że w Księdze Rodzaju pojawia się często motyw kierunku wschodniego. Jest on wyraźnie częstszy niż innych kierunków świata. Być może wyjaśnienie jest prozaiczne - Palestyna od zachodu jest ograniczona przez Morze Śródziemne, stąd kierunki pieszej podróży domyślnie są raczej wschodnie. Ale wydaje mi się, że za tym idzie jakieś głębsze przesłanie. Kierunek wschodni jest wyróżniony w porządku stworzenia:

Potem zasadził Pan Bóg ogród w Edenie, na wschodzie. Tam umieścił człowieka, którego stworzył. [Rdz 2, 8]

Pierwsi ludzie zostają wygnani dalej na wschód:

I tak wygnał człowieka, a na wschód od ogrodu Eden umieścił cheruby i płomienisty miecz wirujący, aby strzegły drogi do drzewa życia. [Rdz 3, 24]

Jeżeli cheruby były po wschodniej stronie ogrodu, aby strzec dostępu, to jasnym jest, że ludzie opuścili Eden w kierunku wschodnim. Po pierwszym morderstwie Kain udaje się przypuszczalnie dalej na wschód:

I odszedł Kain sprzed oblicza Pana, i zamieszkał w ziemi Nod, na wschód od Edenu. [Rdz 4, 16]

(Nawiasem mówiąc, ziemia Nod nie zostaje wspomniana nigdzie indziej w Biblii.) Motyw wędrówki na wschód wydaje się być nieprzypadkowy. Co może on oznaczać? Oczywiście możnaby poprzestać na dosłownej warstwie tekstu i powiedzieć, że to jest po prostu kierunek geograficzny, ale myślę, że trzeba sięgnąć głębiej.
Avatar użytkownika
Grzegorz
 
Posty: 1120
Dołączył(a): Śr wrz 11, 2013 20:48
Lokalizacja: Warszawa
wyznanie: KEA
  

Re: Dlaczego wschód?

Postprzez Maciejj » Pt wrz 18, 2020 22:10

Ciekawe pytanie. Przyszła mi do głowy taka naciągana hipoteza: jako że na zachód od Izraela jest morze, a na wschód wydają się być "nieskończone" ziemie (Babilon, Persja, a dalej cała Azja), być może "na wschód" oznacza coś w stylu "dalej w świat", "wgłąb lądu", na coraz to bardziej nieznane ziemie?
Maciejj
 
Posty: 61
Dołączył(a): Cz cze 25, 2020 16:58
wyznanie: augsburskie
  

Re: Dlaczego wschód?

Postprzez Aleksander » So wrz 19, 2020 09:22

Kiedyś pisałem o tym więcej. Skłaniam się ku typologicznej interpretacji opisu Stworzenia Świata. James Jordan i Peter Leithart, (ich prace można znaleźć na http://www.biblicalhorizons.com/) dokonali ogromu odkryć w dziedzinie biblistyki, typologii i symbolizmu biblijnego.
Zanim udamy się do wygnania na wschód od Ogrodu należałoby się dowiedzieć o innych kierunkach w opisie Stworzenia. Grzegorz wspomniał już o tym że Ogród został zasadzony we wschodniej części ziemi Eden, a więc i Ogród nosi nazwę terytorium, w którym został zasadzony, a nie na odwrót (2, 8). Ogród nie był też najwyższym punktem na tej ziemi. Czytamy o tym że rzeka z Edenu wpływała do Ogrodu i w nim się rozdzielała (2, 10...). Chociaż kierunki rzek nie są doskonałym matematycznym wzorem krzyża, to symbolicznie podzieliły świat na cztery strony. Zadaniem Adama było wychodzić z Ogrodu i zdobywać świat. Wyrażono to zostało niejako w samej celowości ukrytych bogactw. Ostatnia księga Pisma Świętego objawia Nowy Ogród, Niebieski Jeruzalem, w którym te bogactwa zostały już wydobyte i przekształcone w ozdobienie Miasta Bożego. Dokonał tego Nowy Adam, Drugi Adam, Jezus Chrystus. Skąd wiemy, że takie powołanie (przekształcać) miał Adam? Wynika to ze słów zanim człowiek został stworzony: "... bo nie było jeszcze człowieka, który by uprawiał ziemię."(2,5). Ważnym jest zauważyć, że zanim Adam zgrzeszył (zgodnie z interpretacją św. Ireneusza grzech polegał na tym, że Adam wybrał drogę na skróty w procesie dojrzewania) mógł i powinien był udawać się we wszystkie kierunki świata. Innymi słowy cały świat miał być przekształcony na obraz/wzór Ogrodu.
Jednak po upadku człowieka Bóg oddala ich w kierunku wschodnim. Od tego momentu oddalanie się w kierunku wschodnim oznacza oddalanie się od Ogrodu, czyli społeczności z Bogiem. I na odwrót wracanie na zachód oznacza zbliżenie się do Stwórcy. Cała wędrówka Izraela w ST opisana jest według takich kierunków. Izrael wkroczył do Ziemi Obiecanej ze w wschodu w kierunku zachodnim. Wzór Świątyni oraz sama liturgia święta symbolizuje dokładnie to co się wydarzyło w Ogrodzie. Innymi słowy Bóg przypominał każdemu pokoleniu stworzenie, upadek i obietnicę zbawienia.
Natomiast Bóg zapowiedział zbawienie dla człowieka. Zbawienie również zostało wyrażone w sposób symboliczny (ks. Malachiasza 3,20): "wzejdzie słońce sprawiedliwości". Słońce wschodzi na wschodzie! Nowe Przymierze w Jezusie Chrystusie zmienia kierunki przekleństwa i zbawienia. Teraz symbolicznie patrzymy na Wschód, bo tam wschodzi nasze Zbawienie. Z tego powodu Kościoły chrześcijańskie były budowane tak, aby ołtarz znajdował się po wschodnie stronie, aby wierzący symbolicznie kierowali się we wschodnim kierunku. Samo święte nabożenstwo naczęściej odbywało się z rana, gdy słońce wschodzi. Wzorując się na rozdizale 20tym Świętej Ewangelii Jana.
Niestety okres Oświecenia nie najlepiej wpłynął na teologię chrześcijanką, typologia i symbolizm zostali całkowicie odrzuceni przez modernistycznych teologów. Dlatego często bywa tak w naszych czasach, że jak jest mowa o typologii, ludzie kręcą głowami jakby to były bajki. A tak, a propos, Jezus nauczał przy pomocy opowiadania bajek!
Avatar użytkownika
Aleksander
 
Posty: 1655
Dołączył(a): Cz sie 19, 2010 09:30
wyznanie: Luteranin
dyplomy: 3
  


Powrót do Biblia

Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 6 gości

cron